Warmtepomp in een koud weekje: viel het mee of tegen?

 Huize Geldsnor is voorzien van een warmtepomp. Volledig elektrisch, dus geen hybride gedoe met bijspringende CV-ketels als het buiten wat frisser is. Als we het doen, doen we het "goed" tenslotte. 

Warmtepompen onttrekken warmte uit de lucht, net zoals een koelkast dit doet uit je koelvak en dit naar buiten afvoert. De achterkant van de koelkast is warm, dankzij de warmte die deze uit het te koelen vak trekt. 

Echter, warmtepompen hebben een sterk wisselend elektriciteitsverbruik. Deze is afhankelijk van het verschil in temperatuur tussen de bron van warmte (buitenlucht in mijn geval) en de afgifte-kant (water voor de vloerverwarming, in mijn geval. Dit kan ook lucht zijn bij een airco).

De afgelopen week (van 9 t/m 15 januari) was het relatief frisjes. De gemiddelde temperatuur in mijn regio was afgerond 1.1 graad. In 6 van de 7 nachten heeft het gevroren en meestentijds lag de temperatuur nét boven of nét onder nul.

Dat is belangrijk: qua efficiency is ruim er onder of ruim er boven beter. Omdat er namelijk warmte aan de lucht onttrokken wordt, is de condensator buiten koud. Met veel vocht in de lucht bevriest het gecondenseerde water (het was vrij mistig...) en wordt er regelmatig een "ontdooi-cyclus" uitgevoerd. Dat maakt de efficientie lager.

Uiteraard als het kouder is, is er ook méér warmteverlies. En dat moet gecompenseerd worden. 

Viel het mee of tegen?

Om dit te bepalen, moet je weten wat "normaal" is. De efficiëntie wordt uitgedrukt in COP. Dit zegt niet alles over het verbruik op zich; je kunt heel efficiënt je huis verwarmen, maar met de ramen open heb je wel veel absolute warmte nodig. Je verliest dan nogal veel.

Onderstaande grafiek geeft een indicatie van de "normaal". April en oktober zijn aanzienlijk warmer dan de overige maanden, wat resulteert in een hoge COP. Boven de 7 zelfs in oktober. 
In deze week in januari was dit slechts de helft. 

Dit is dus een aanzienlijk (maar te verwachten) verschil. Maar ook ten opzichte van december zie je een flink verschil; maar liefst 18% bij de verwarming (de oranje balk). Bij het verwarmen van tapwater is het verschil vele malen kleiner: hier is het verschil tussen deze koudere week en december slechts 5%.

Ook dit is logisch: het tapwater wordt verwarmd tot doorgaans 55C (met af en toe een legionella-cyclus). Het temperatuurverschil is daar dus al veel groter. In december was het gemiddeld 5 graden buiten en was de "Delta T" zoals het heet 50 graden.
In de afgelopen week was het zoals gezegd 1C, waarmee dezelfde Delta T is opgelopen naar 54 graden. Dat is bijna 10% en een extra verbruik van 5% is daarmee dus niet zo gek.

Bij de verwarming is dit anders. Ik stook met een vloer van 35C (aanvoertemperatuur) en de Delta T is "dus" 30C in december. In de afgelopen week was dit 34C. Een verschil van 13%. 

Echter; mijn warmtepomp is zo ingesteld dat deze bepaalde momenten vermijdt voor het verwarmen, tenzij de temperatuur onder een grenswaarde zakt. Als het buiten koud is, dan zakt de temperatuur sneller onder deze grenswaarde en moet er op het slechts mogelijke moment (namelijk het koudste) worden bijgestookt. Dit is op te lossen, maar dan wordt het overdag te warm in huis...

Bij het tapwater speelt dit niet: deze begint altijd op het warmste moment van de dag te verwarmen (rond 14u) om de DeltaT klein te houden en te profiteren van eventueel zonlicht. 

Graaddagen

Er is nog een manier om het uit te drukken: hoeveel kwh warmte heb ik nodig om het huis warm te houden. Dit is het opgenomen vermogen (= elektrisch verbruik * COP) delen door het aantal "graaddagen". Hiermee is er een connectie tussen het weer en de verwarming. Het elektrisch verbruik loopt op en de COP loopt terug. 
Nu valt op dat februari 2024 een hoog aantal KWH per graaddag nodig had. Ondanks het feit dat februari recordwarm was (>8C) heeft de koudere winterweek het "beter" gedaan dan de maand februari. Het opgenomen vermogen was 1053kwh in februari (elektrisch verbruik 162). Een score die hoger ligt dan november of december, die allebei aanzienlijk koeler waren dan de record-maand februari.

Van daaruit gezien ben ik positief verrast. De afgelopen week was véél kouder, maar het warmteverlies was kleiner. Het enige substantiële wat gewijzigd is in die periode is het plaatsen van het triple glas. Dat lijkt dus een groot verschil te maken.

Volgens de fabrikant zou de warmtepomp een COP van 3.08 hebben bij -7C. 3.5 en 3,08 lijken dicht bij elkaar te liggen, maar scheelt nog heel wat procenten. Ik geloof wel dat we dat halen.

Al met al ben ik behoorlijk tevreden!